Βλάχικες παροιμίες

 

-Μέρου σουμ’ μέρου κάντι
(Το μήλο κάτω από την μηλιά πέφτει)

-Λούπλου πέρλου αρούκα μα μίντεα νου ου μούτα
(Ο λύκος την τρίχα την ρίχνει αλλά το μυαλό δεν το αλλάζει)

-Ντι αούμπρα ντι άκ' κάσα νου σ' φάτσι
(Από την σκιά της καρφίτσας σπίτι δεν γίνεται)

-Αντούνα, κάντ' χίι τίνιρ' , σ' άι κάντ' αουσέστι
(Μάζευε, όταν είσαι νέος, για να 'χεις όταν γεράσεις)

-Αχτάρι κάπ', αχτάρι μίντι
(Τέτοιο κεφάλι, τέτοιο μυαλό)

-Ανία νι άρντι κάπλου φόκ' σ' αλούι λι άρντι τρα τζιόκ'
(Εμένα μου καίει η φωτιά το κεφάλι και εκείνου του καίει για χορό)

-Ντι άπα τσι ντοάρμι σ' τσα χίμπα φρίκα
(Από το νερό που "κοιμάται" να έχεις φόβο)

-Κα πέρου ντι λούπου γράματλι
(Σαν τις τρίχες του λύκου βλέπω τα γράμματα)

-Άπα, φόκλου σ' μουλιάρεα νου άου πίστι
(Το νερό, η φωτιά και η γυναίκα δεν έχουν εμπιστοσύνη)

-Αράβντα σ' τάτσ' μάκα βρέι σ' μπανέτζ'
(Άκουγε και σώπαινε αν θέλεις να ζήσεις)

-“Νι ασουντά κούρ(λ)ου, βα αλαξιάσκα κιρόλου”
( Μου ίδρωσε ο κώλος, θ΄ αλλάξει ο καιρός )

-Τσι πατσίμ πατσίμ τσι βα πατσίμ νου στίμ
(Τι πάθαμε πάθαμε, τι θα πάθουμε δεν ξέρουμε)

-Μπόουλου σ' λεάγκα ντι κοάρνι σ' όμλου ντι λίμπα
(Το βόδι δένεται από τα κέρατα και ο άνθρωπος από την γλώσσα)

-Αντούνα, κάντ' χίι τίνιρ' , σ' άι κάντ' αουσέστι
(Μάζευε, όταν είσαι νέος, για να 'χεις όταν γεράσεις)

-Ντι άπα τσι ντοάρμι σ' τσα χίμπα φρίκα
( Από το νερό που "κοιμάται" να έχεις φόβο)

-Αρμάνλου 'ν κάλαρ' ι βα σ' ντοάρμα ι βα σ' κάντα
(Ο Βλάχος καβάλα ή θα κοιμάται ή θα τραγουδάει)

-Ντι λα τζάκα παν' λα φάκα μπουβαλίτσια σ' φιάτσι βάκα
(Από το να το πει μέχρι να το κάνει, το μοσχαράκι έγινε αγελάδα)

-Αρμάνλου φιάτσι σ' κρεάπα σ' ντράκλου
(Ο Βλάχος έκανε και τον διάολο να σκάσει)

-Κάρι φουρά άκλου φουρά σ' σάκλου
( Όποιος έκλεψε τη βελόνα έκλεψε και το σακκί)

- Όμλου ιάστι ντούλτσι κα νιάρι, σ' γκρέου κα σάρι
(Ο άνθρωπος είναι γλυκός σαν μέλι και βαρύς σαν αλάτι )

-Μπόου βίνισι, μπόου βτζίσι
(Βόδι ήρθες, βόδι έφυγες)

-Κιάτρα κριάπα, όμλου νου κριάπα
(Η πέτρα ραγίζει, ο άνθρωπος δε ραγίζει)

Σημείωση: Πολλές από αυτές τις παροιμίες είναι σε άλλες βλάχικες διαλέκτους (π.χ. Περιβολιώτικα βλάχικα), και ίσως δεν είναι πλήρως αντιληπτές από τους Βλάχους της περιοχής μας. Καταγράφονται εδώ όμως γιατί μπορεί να μην είναι Αρβανιτοβλάχικες, μα αποτελούν μέρος της ευρύτερης Βλάχικης παράδοσης.


Μία γωνία από το Λαογραφικό Μουσείο του
Συλλόγου Βλάχων Αλμυρού στο Δάσος Κουρί